Interview met Michaël Nieuwesteeg (NVC) over toekomst medicijnverpakkingen
Medicijnverpakkingen met pictogrammen en digitale bijsluiters in de strijd tegen milieuvervuiling
De farmaceutische industrie staat aan de vooravond van een grote doorbraak in de verpakkingen van medicijnen en medische hulpmiddelen. Achter de schermen hebben diverse bedrijven uit de verpakkingssector op initiatief van het NVC Nederlands Verpakkingscentrum de handen ineengeslagen. Als verpakkingsspecialist is ook De Budelse bij dit project betrokken. Michaël Nieuwesteeg van het NVC vertelt waarom het zo belangrijk is om gezamenlijk de klauwen te zetten in de huidige verpakkingen en innovatieve alternatieven te bedenken om verspilling en milieuvervuiling tegen te gaan.
Het NVC heeft als motto Sharing the future in packaging. ‘Het PUMA-project is een krachtig voorbeeld van deze gedeelde verantwoordelijkheid om als zakelijke verpakkingsgemeenschap een einde te maken aan geleegde verpakkingen als wereldwijd milieuprobleem’, steekt Michaël Nieuwesteeg van wal. ‘Een project dat hier nauw bij aansluit is het NVC innovatieproject Pharmaceutical Packaging Innovation. De NVC-lidbedrijven onderzoeken hier onder andere de mogelijkheden van nieuwe, innovatieve verpakkingen van medicijnen en medische hulpmiddelen.’
Verspilling tegengaan
Welke informatie moet er op een verpakking staan of zou er via de verpakking ontsloten moeten worden, zodat we de gezondheidszorg kunnen verbeteren? ‘Volgens Europese richtlijnen is het verplicht dat de Patiënten Information Leaflet (PIL) – of in het Nederlands de bijsluiter – in de taal van het land wordt meegeleverd’, vervolgt Michaël Nieuwesteeg zijn verhaal. ‘Patiënten moeten in hun eigen taal kunnen lezen hoe ze een medicijn moeten gebruiken. Op het eerste gezicht lijkt dat handig, maar tegelijkertijd worden er zo ontelbaar veel bomen gekapt om bibliotheken vol met patiënten- en medicijnen informatie te drukken. Die verspilling willen we uiteraard tegengaan en het is geweldig inspirerend te zien dat innovators als De Budelse hier ook in willen mee schakelen.’
Interactieve QR-code of NFC-chip
De toevoeging van een interactieve QR-code of NFC-chip is één van de speerpunten van De Budelse. Gezien het potentieel voor zowel het milieu als een betere gezondheidszorg steunen we De Budelse uiteraard volop bij hun ontwikkelingen. Tegelijkertijd is er samenhang met projecten die we samen met andere leden initiëren. ‘Dankzij deze krachtenbundeling zijn we ook in gesprek met de wereldwijde, wetgevende instanties’, vervolgt Michaël Nieuwesteeg. ‘In Europa is dat de European Medicines Agency (EMA) in Amsterdam. Dat is belangrijk, omdat niet alleen de techniek waterdicht moet zijn, maar ook de sociale en wetgevende randvoorwaarden moeten kloppen. Je moet er niet aan denken dat zo’n digitale toevoeging gehackt wordt. Stel je voor dat je een code scant en op een pornosite terecht komt of de verkeerde instructiefilm te zien krijgt. Farmaceutische bedrijven stellen daarbij alles in het werk om de risico’s tot een minimum te beperken; zij hebben daarvoor een goede wetgeving nodig, die innovaties stimuleert en de bijbehorende risico’s modereert, zogezegd. In normale mensentaal: ze zijn er als de dood voor dat ze een schadeclaim aan hun broek krijgen.’
“verspilling willen we uiteraard tegengaan en het is geweldig inspirerend te zien
dat innovators als De Budelse hier ook in willen mee schakelen”
Eenduidige informatie
Om risico’s te verminderen, is eenduidigheid van de informatie op een verpakking cruciaal. Volgens Michaël Nieuwesteeg gaan beter begrijpelijke pictogrammen hierbij in de toekomst een belangrijke rol spelen.
Het NVC werkt hierbij ook samen met Japanse bedrijven en instituten, al was het maar om te ervaren hoe het is als je daadwerkelijk een tekst totaal niet kunt lezen. Daarbij gaat Japan voorop in de vergrijzing, met alle extra eisen aan medicijnverpakkingen en -informatie van dien. ‘Ik ben blij – en plaatsvervangend zelfs trots – dat NVC-lid De Budelse in dit project een voortrekkersrol heeft als het om digitaal drukken van codes gaat om informatie te ontsluiten’, stelt Michaël Nieuwesteeg vast. ‘Leesbaarheid, vindbaarheid en uniekheid van codes zijn daarbij cruciaal. Alleen zo slagen we erin om patienten relevante informatie te verschaffen én de gezondheidszorg te verbeteren.’
Collect Control
Tussen de farma- en de milieuproblematiek bestaat een interessante cross-over. ‘In het PUMA-project werken NVC-leden aan het einde van verpakkingen als wereldwijd milieuprobleem’, geeft Michaël Nieuwesteeg tekst en uitleg. ‘We werken niet aan het einde van verpakken. Om te voorkomen dat verpakkingen een milieuprobleem worden, is het zaak te weten waar de geleegde verpakkingen blijven. Op dit moment verpakt de wereld 320.000 producten per seconde. Hetzelfde aantal komt er ook elke seconde als geleegde verpakking bij. Het is de kunst om die stroom te beheersen, ofwel het gaat om inzamelen (Collect) en het juiste Backend-proces inzetten (Control).’ ‘Concreet betekent dit dat we nu een internationaal onderzoek gaan starten, waarin we ook medicijnverpakkingen coderen en een backend-proces inrichten, zodat we weten waar ze blijven.
De ‘consument’ is in dit geval de patiënt. De Budelse speelt hierin met zijn expertise een belangrijke rol. De combinatie van een unieke codering, een begrijpelijk symbool en de juiste QR-code of NFC-chip voor toegang tot online informatie zorgt ervoor dat patiënten weten hoe ze hun medicijnen en hulpmiddelen moeten gebruiken en hoe ze de daarbij ingezette verpakkingen op een verantwoorde wijze kunnen weggooien.’
“bij een digitale bijsluiter kun je met behulp van een app een persoonlijk profiel aanmaken,
Met het oog op gepersonaliseerde zorg is dit een grote stap voorwaarts”
Kijksluiter
Yousri Acem studeert Pharmaceutical Business Administration aan de Hogeschool te Utrecht. Als afstudeeropdracht onderzoekt hij de meerwaarde en de mogelijkheden van digitale bijsluiters. In het kader van zijn onderzoek loopt hij ook stage bij De Budelse. ‘Een voorbeeld van digitalisering is bijvoorbeeld de kijksluiter’, legt Michael Nieuwsteeg uit. ‘De apotheker plakt een code op de verpakking van een medicijn. Als je die scant met je telefoon, krijg je een video te zien met een stapsgewijze uitleg hoe je een medicijn inneemt of een hulpmiddel gebruikt. Zo’n video moet natuurlijk wel ontsloten worden. De enige mogelijkheid die je daarvoor tot je beschikking hebt is de verpakking.’
Gebruik elektronische patiëntinformatie
De farmaceutische industrie is een door de overheid gereguleerde bedrijfstak, waarbij de EMA zich inzet voor de gezondheid van mensen door evaluatie van en het toezicht op geneesmiddelen. Een belangrijke taak daarbij is het verschaffen van de juiste informatie aan gezondheidswerkers en patiënten. ‘De EMA geeft goedkeuring aan het gebruik van elektronische patiëntinformatie (ePI)’, leidt Yousri Acem zijn onderzoeksvraag in. ‘Er zijn heel veel partijen die hierbij betrokken zijn. In mijn onderzoek peil ik de behoefte én ik wil graag weten of een QR-code of een NFC-chip de voorkeur heeft om via mobile scanning medicijnen- of patiënten informatie te ontsluiten.’
Voordelen digitale bijsluiter
In zijn onderzoek richt Yousri Acem zich onder andere op het gebruiksgemak van de EPI voor de patiënt. ‘Een digitale bijsluiter is veel handiger in het gebruik door de aanwezigheid van een zoekfunctie, de vertaling naar de taal van je voorkeur en de mogelijkheid om de tekst te laten afspelen als een geluidsfragment. Dat laatste voordeel is belangrijk voor blinden en slechtzienden, want je wilt natuurlijk dat de informatie bij iedereen terecht komt.’ Ook voor farmaceutische bedrijven zelf biedt de ePI tal van voordelen. ‘Normaal gesproken is het aanpassen van een papieren bijsluiter een zeer tijdrovend proces. Om nog maar te zwijgen over de grote voorraden van sommige bijsluiters. Dit minpunt vervalt bij een digitale bijsluiter.’
Gepersonaliseerde zorg
In de ogen van Harry Mennen biedt de digitale bijsluiter patiënten ook een groot voordeel om de werking en de bijwerking van diverse medicijnen te combineren. ‘Als patiënten meerdere medicijnen gebruiken, ontvangen ze bij elk medicijn een bijsluiter. Hierin staan de werkingen en bijwerkingen uitgelegd. Handmatig is deze combinatie niet te maken. Mag je bijvoorbeeld een bloedverdunner voor je hartklachten combineren met een pijnstiller voor je hoofdpijn? Bij een digitale bijsluiter kun je met behulp van een app een persoonlijk profiel aanmaken, werkingen en bijwerkingen met elkaar combineren, je medisch dossier toevoegen en zo een beter inzicht krijgen in wat je inneemt. Met het oog op gepersonaliseerde zorg is dit een grote stap voorwaarts.’
Kwalitatief onderzoek
Om behoefte en voorkeuren in kaart te brengen, houdt Yousri Acem een kwalitatief onderzoek bij stakeholders zoals de EMA, het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG), farmaceutische bedrijven, de overkoepelende organisatie van apotheken, patiëntenorganisaties en zorgverzekeraars.
‘Na de eerste interviews blijkt dat farmaceutische bedrijven en de patiënten federatie Nederland het erover eens zijn dat elektronische product informatie de toekomst heeft’, vat Yousri Acem zijn bevindingen samen. ‘Over de uiteindelijke vorm en de wijze van implementatie bestaat nog veel onduidelijkheid. Kortom: nog veel vragen te stellen en volop stof tot nadenken.’
bij De Budelse.